XỬ LÝ ÂM THANH - PHÒNG NGHE NHẠC
Cuối tháng ảnh rỗi, giật cái title, viết 1 bài cho bạn nào quan tâm đến chủ đề này.
Trước kia mình cũng không biết gì về âm thanh. Nghe hay thì chỉ biết là hay thôi chứ còn để làm thì chịu. Sau này tiếp xúc với mấy anh em làm về âm thanh Hi end, Tech end, Linn... bị chê nhiều quá nên cũng cố để học 1 chút, sau gần 7 năm học hỏi bữa đực bữa cái thì kiến thức cũng đủ để xử lý 1 phòng nghe nhạc hay một số tình huống thông thường, mặc dù so với dân chuyên nghiệp cũng vẫn còn kém lắm.
Có nhiều loại âm thanh: âm thanh trong phòng nghe nhạc gia đình, âm thanh phòng hát karaoke, âm thanh trong quán xá, âm thanh vũ trường bar, âm thanh hội trường. Trong bài này mình chỉ để cập đến âm thanh phòng nghe nhạc gia đình thôi, còn những mục lớn kia không đề cập đến. Các bạn làm karaoke cũng có thể tham khảo.
Nói thì tưởng to tát, nhưng đôi khi trong phòng nghe nhạc, chỉ cần làm vài động tác nho nhỏ như dịch chuyển cái thảm, treo tấm rèm, kê lại đồ đạc 1 chút, chuyển vị trí ngồi nghe... cũng đủ để mang lại những chuyển biến tích cực đối với âm thanh.
1- Âm thanh dội từ hai bên tường, trần, sàn:
Chúng ta thường đặt loa sát với sàn nhà và 2 bên tường, cho nên âm thanh bị phản xạ bởi tường, sàn, trần. Và khi tới tai thì những âm thanh phản xạ này thường chậm hơn âm thanh đi thẳng, nhưng cũng đủ để khiến âm tổng thể không trong và trung thực rồi.
- Trong phòng nghe nhạc không được để 2 bên tường nhẵn. Âm thanh có tính phản xạ nên việc để tường nhẵn sẽ khiến âm thanh dội đi dội lại, nhiều khi tắt loa rồi mà tiếng oang oang vẫn còn nghe rất khó chịu, khiến cảm giác về âm thanh bị lệch lạc, méo mó.
Xử lý 2 bên tường cũng đơn giản, chỉ việc đặt những vật tiêu âm lên là xong. Vật tiêu âm có thể là rèm vải dầy, rèm nhung, vải gai hoặc các tấm gỗ, tre, nứa... đều là những thứ không đắt tiền. Một số ý kiến cũng cho rằng việc đặt các giá sách có chứa nhiều sách dọc theo tường cũng khiến âm thanh trở nên trung thực hơn.
- Đối với âm thanh dội từ trần, sàn thì xử lý cũng đơn giản:
Chỉ cần đặt một tấm thảm trải sàn ở gần loa thì việc phản xạ từ sàn coi như đã được giải quyết. Theo một số dân chơi âm thanh kinh nghiệm thì thảm len sẽ khiến âm thanh trở nên trung thực hơn là thảm được làm từ sợi tổng hợp. Đó là do sợi thảm len có chiều dài, độ rộng khác nhau nên sẽ hấp thu được âm thanh có tần số khác nhau. Không tìm được thảm len thì dùng thảm gai cũng cho hiệu quả tương đương.
Trần phòng nghe nhạc không nên làm phảng, nên làm thạch cao giật cấp và có nhiều khe rãnh, vừa để làm ánh sáng hắt trang trí vừa để tạo những khe hút âm. Những khe rãnh dọc theo loa theo phương thẳng được là tốt nhất. Ngoài việc có khe rãnh thì cũng có một số người thiết kế trần của phòng nghe nhạc hơi nghiêng, và loa đặt ở vị trí thấp nhất của trần hướng ra phía cao nhất, tạo độ khuếch tán cho âm thanh. Cách này cũng giảm thiểu được vấn đề phản xạ âm.
2- Âm bass dày, nặng:
Tường, trần, sàn và các đồ đạc bố trí không hợp lý ảnh hưởng đến việc hấp thu âm bass và chế độ cộng hưởng của cả phòng. Giải pháp tốt nhất là đặt ở loa tấm tiêu âm bass. Tấm tiêu âm bass này sẽ hấp thu tiếng bass và truyền qua những chất liệu sợi bên trong nó để cho ra một thứ âm bass khác hơn. Đối với những âm bass có tần số thấp thì nên tạo ra những cột "chân chó" hoặc "chân voi" trong các góc phòng, nó cũng làm giảm đáng kể sóng âm tần số thấp.
Sử dụng hộp cộng hưởng Hemholtz cũng là một giải pháp.
3- Tránh xa các vật phản xạ âm thanh:
Đó có thể là cái tivi, ampli, loa sub-woofer... Ít người biết rằng chính màn hình tivi là thủ phạm chính làm âm thanh xấu đi. Cho nên hãy đặt chúng càng xa càng tốt. Khi đó âm thanh sẽ trung thực hơn, tiếng sẽ sâu hơn, trong hơn.
Trường hợp không dịch chuyển được thì nên phủ cho chúng một tấm vải dày oặc vải tiêu âm.
Kết luận của mình:
- Thiết kế phòng nghe nhạc trước hết phải thiết kế vị trí đặt loa, sau đó đến vị trí ngồi, nằm để nghe. Việc này phải làm đầu tiên trước khi động đến các phương pháp xử lý trên.
- Nội thất của phòng nghe nhạc được phải được bố trí hài hòa để các đồ đạc có sự cân bằng trong việc hấp thu âm thanh tần số cao và tần số thấp.
- Sẽ là thảm họa âm thanh trong căn phòng nếu gặp phải KTS không biết gì về âm thanh
Add Your Comments